Mesaj - Carl Sagan

Çeviri: Mehmet Harmancı

Uzun zamandır kitap okumaya ara verdiğim bir zamanda çıktı karşıma Mesaj. İstanbul'dan Adana'ya gidiş yolunda, yine uzun zamandır ara verdiğim otobüs yolculuklarından birini yapacakken, evinde misafir olduğum çok değerli birinin kitaplığından yürüttüm kitabı. O değerli zat-ı muhterem çok övmüştü kitabı. Beğenilerini benimsediğim içindir ki kendilerinin, bir sürü kitap içerisinden onu seçtim. Otobüse binmeden daha haber verdim kendisine ve öğrendim ki, o da kitabı bir başka arkadaşından yine bir yolculuk öncesinde almış. En azından üçüncü sahipliğini yaşayan Mesaj'a böyle bir misyon yükleyebilirim belki. Birileri de benden çarpar, o birilerinden diğerleri... Neyse, kitaba gelelim artık.

Bu kadar geçmişe değer bir kitap mıdır Mesaj? Evet kesinlikle. Yazarın gökbilimci oluşu kitaba damgasını vurmuş gibi görünüyor. Okuduğum bilimkurgular arasında en hayal edilebilir olanıydı diyebilirim. Bizim kadar gelişmiş bir dünyada bir gök bilimci kadın, kendisini yıllarca uzaydan gelen radyo frekansları dinlemeye veriyor ve bir gün -ödeneği kesilmeye yakın, vaz geçme yoluna girdiği bir zamanda- bir mesaj almaya başladığını fark ediyor. Her gökbilimcinin hayalidir herhalde, bir gün uzaylı bir medeniyetten bir mesaj almak.. Hatta bu hayal için gök bilimci olmaya da gerek yok, herkes hayal etmez mi böyle bir mesaj ya da buluşmayı..
Aldığı mesajın tamamına erişebilmek için diğer bir çok ülkedeki radyo frekansı dinleyebilen gök bilim merkezleriyle diyaloğa geçiyorlar ve bir anda mesaj bütün dünyaya yayılıyor. Mesajın kısa bir kısmını çözümleyebiliyorlar ve çözümlenen mesajda Hitler'in Almanya'da yaptığı, ulusa sesleniş benzeri bir konuşmasına denk geliyorlar. Tüm dünya panikliyor, nasıl bir mesaj verilmeye çalışıldığını anlamaya çalışıyor ve hatta korkuyorlar. Mesajın sebebine gelince, TV yayınlarının ilk yapılmaya başlandığı zamanlardan yakaladıkları bir görüntü o uzak ırkın, sizi duyduk demeye çalışıyorlar yalnızca. O yayını almaları ve cevabını göndermeleri de yıllar yıllar alıyor anlayacağınız.

Gönderdikleri mesajın tamamını almaları ve çözümleyebilmeleri yıllar sürüyor demiştim. Ülkeler arası yapılan anlaşmalar nedeniyle çözümlenen mesaj paylaşılıyor ve sonucunda bir makine yapımı için tarif olduğu anlaşılıyor. Her kafadan bir ses çıkıyor, ülkeler karışıyor. Makine yapılmasın diyenler, Tanrının buyruğun a ters diyenler ve daha neler neler.. Bu arada en çok dikkatimi çeken şey din ve bilim çatışmasını çok anlaşılır şekilde  ortaya dökmesi oldu Sagan'ın. Sadece din ve bilim değil elbette, yönetimler, halk, idare.. Çatışmaları ve yanlışlıkları öyle iyi anlatmış ki, bilim insanlarının ukalalığı, din insanlarının yobazlığı, siyasetçilerin zorbalığı...
Mesaj çözümleniyor ve beş ülkeden beş bilim insanı seçiliyor makineyi kullanmak üzere. Beş insan çünkü makine yapılınca beş kişilik koltuk bulunuyor içerisinde. Makinenin yapılması da yıllar alıyor elbette, alışılmadık bir teknoloji ve bu arada yeni gelişmeler dünyada bir çok şeyi değiştiriyor. İnsanlar (zengin olanları elbette) uzay gezileri yapmaktan geçtim, uzayda evler kuruyor..

Bu beş kişi büyük bir törenle makineye biniyor ve beşi birden koltuklarına oturdukları anda makine hareket etmeye başlıyor. Solucan deliği gibi, sürtünmesiz bir alandan geçiyorlar, sonra birinden daha ve diğerinde. Varacakları yere vardıklarında neler olduğunu anlatmayacağım. Döndüklerinde yaşadıkları hüsran yetiyor çünkü olanlara. Öncelikle, seyahate inanan çıkmıyor çünkü onlar için bir günden fazla süren yolculuk, dünyada yarım saat kadar, makinenin hareketsiz durmasından ve seferilerin girdikleri gibi çıkmasından ibaret. İnanan olmuyor anlattıklarına, sorguya alınıyor, hırpalanıyor, delirmekle suçlanıyorlar. En sonunda olanlar hiç olmamışçasına dünya seyrine devam ediyor ancak bir bilim insanı ve bir din insanı aralarındaki büyük çıkmazı aşıyorlar. Kahramanımız mesajı yakalayan kadın ve onu engellemeye çalışan adam.

Sonuç olarak Mesaj okunması gereken kitaplar listemde yerini buldu, tavsiyemdir. Siz de bir arkadaşınızın kitaplığında bulursanız, kaçırmayın..